zondag 29 april 2012

De Bloemetjes en De Bijtjes

2012 Is uitgeroepen tot het "Jaar van de Bij". Niet zo zeer omdat bijen zeer fascinerende en prachtige diertjes zijn (hoewel dat ook een heel goede reden zou zijn hoor), maar vooral omdat de bijensterfte in Nederland al een aantal jaar veel en veels te groot is.

Veel mensen onderschatten het nut van bijen enorm, terwijl ze voor ons echt van cruciaal belang zijn. Wil je hier meer over weten, dan raad ik je echt aan om eens op de website van het "Jaar van de Bij" te kijken. 
Op de website staat ook veel informatie over bijvoorbeeld het bij-vriendelijker maken van je tuin. 

Zelf heb ik begin dit jaar besloten om in 2012 zoveel mogelijk bij-vriendelijke bloemen en planten te zaaien en op te kweken. Op dit moment staan er 3 soorten IJzerhard (Verbena) en een bakje Kattesnor (Cleome Pungens) af te harden om half mei naar buiten te gaan en heb ik Bergmunt (Pycnanthemum Muticum) gezaaid. Bijen zijn helemaal gek op bergmunt, het is één van de bij-vriendelijkste planten ter wereld. 
Dit is maar een kleine greep uit de plantjes die op dit moment nog achter glas op de bijen staan te wachten. 

Gelukkig hebben de bijen nu ook al genoeg te doen in de tuin. Er staan 5 appelbomen en 2 kersen vol in bloesem en de rhodondendrons hebben volgens mij nog nooit zoveel bloemen gegeven. Vooral de appelbomen zijn zeer in trek, als je er onder gaat staan hoor je een fanatiek gezoem tussen de bloemen.

Gister heb ik een bijenhotelletje gekocht. Het zelfgemaakte exemplaar dat ik vorig jaar ophing voldeed duidelijk niet aan de wensen van de bijen, dus ik hoop dat ze met dit wat beter afgewerkte exemplaar wel tevreden zijn. 

De Judaspenning zorgt al vroeg voor bloemen.
De bloemen zijn paars/wit.
De witte rhodondendron onder één van de appelbomen,
 hier zoemt het van 's ochtends tot 's avonds.
De rhodondendron bloeit prachtig dit jaar.
Het nieuwe bijenhotel. Ook geschikt voor andere insecten.

donderdag 19 april 2012

Waar shop jij zaad?

Zoals je in de rechterbalk kunt zien heb ik al wat links geplaatst naar mensen/kleine bedrijven die zaden verkopen. Kunnen jullie me aan meer links helpen? Bij voorkeur waar je ook daadwerkelijk ervaring mee hebt!

woensdag 18 april 2012

Impressie Siertuin 2011; Bloemen

Vorig jaar heb ik veel foto's gemaakt in mijn tuin. Meestal doe ik dat gewoon met mijn gsm, die heb ik altijd bij me, en gebruik vaak de app FxCamera om even snel een foto te nemen van iets dat me opvalt. Deze app geeft je foto's een polaroidrand en een wat dromerig, ouderwets effect. Geen scherpe details, wel een romantisch tintje. Hier een aantal van mijn favorieten.

Slapende viooltjes.
Ineens dook deze dotter op in de vijver. Tot op de dag van vandaag weet ik niet waar hij vandaan kwam, maar hij is meer dan welkom.
Mijn favoriete akeleien.
Wat is een tuin zonder vergeet-me-nietjes.
Witte rhododendron
Prachtige oudroze clematis
Goudsbloem en prachtkaars
Zeer enthousiaste kaardebol
Deze roos, White Climber, zou geurloos zijn, maar ruikt werkelijk heerlijk en bloeit tot diep in de herfst.
Een mooie plaag; akkerwinde.
Boerenjasmijn
Panterprintje
Hosta
Mooi en makkelijk, clematis Star of India.
Juffertje-in-t-Groen. Één van mijn favorieten.

dinsdag 17 april 2012

Kleine Wormentoren: Praktijk

Zoals beloofd; de werkbeschrijving van mijn wormentoren. Lees bij voorkeur eerst mijn post "Kleine Wormentoren: Theorie".

Nodig:

  • Emmers, minimaal 2, bij voorkeur zwart
  • Deksel voor de bovenste emmer (moet ook op de andere emmers passen)
  • Stenen, bloempotjes of andere materialen om afstand te creëren tussen de emmers
  • Stro en/of papiersnippers
  • Een klein beetje gft-afval, bijvoorbeeld een eierschaal en wat koffiedrab
  • Een emmertje water
  • Ongeveer een kilo compost/tijgerwormen (dieren/sportviswinkel)*
  • (Accu)boormachine met een oud hout/metaalboortje ca 8mm
  • Eventueel handschoenen (niet iedereen is een held met wormen)
*Mocht je (nog) geen kilo wormen hebben, begin dan gerust met een handvol die je onder een composthoop of mestplaats hebt gevonden. Regenwormen zijn niet echt geschikt voor je wormentoren, dus zoek echt op broeierige plekken waar de wormen al druk aan de slag zijn.

Stap 1: Emmers klaarmaken
Zijn je emmers nog niet schoon? Spoel ze dan goed om. Emmers waar bestrijdingsmiddelen of andere giftige of irriterende stoffen in hebben gezeten raad ik logischerwijs af, tenzij je absoluut zeker weet dat ze echt schoon zijn. Restjes aarde zijn geen probleem.

Mijn ex-frituurvetemmers. 
Stap 2: Gaten boren
Kies een emmer uit die de kelder van je toren gaat worden. Deze emmer mag niet lek zijn, dus kies er de beste voor uit. Zet deze emmer apart. De andere emmers (in mijn geval 3) zet je ondersteboven neer. Boor nu voorzichtig (niet te hard drukken dus) een cirkel van gaten in de bodems, plus één of meer gaten in het midden. Deze gaten zullen ervoor zorgen dat het vocht uiteindelijk naar de kelder kan lopen en dat de wormen een verdieping omhoog kunnen verhuizen.

Laat de boor het werk doen. Te hard drukken kan scheuren veroorzaken.
De bodem van één van mijn emmers na het boren van de gaten.
Stap 3: Beginnen met stapelen
Zet de emmer zonder gaten in de bodem op de plek waar je je toren wilt hebben. Ik heb in het midden een oud bloempotje gezet om meer afstand tussen de emmers te krijgen, anders zou er amper vocht in de kelder passen. Gebruikt je echt grote emmers, dan zal je meerdere potjes of stenen moeten gebruiken om je toren stevig te houden.

Potje ondersteboven op de bodem van de kelder.
Nu plaats je hier één van de emmers met gaten in de bodem op, de begane grond. Kijk of deze stevig in de andere emmer staat en niet scheef kan glijden. 

Dankzij het bloempotje vallen de emmers niet helemaal in elkaar.
Stap 4: Begane grond inrichten
Zet vast een potje neer op je begane grond (of stenen dus) zodat je hier dadelijk het voedsel voor je wormen omheen kan schikken. Leg ondertussen wat stro en/of papiersnippers in een emmertje water om ze voor te weken, anders zullen ze teveel vocht aan de rest van het materiaal onttrekken. Dit hoeft niet lang, zeker het papier is met 2 minuten nat zat. Leg het stro en papier nu ergens neer waar het wat uit kan lekken.

Weer een potje op de bodem van de begane grond. 
Ik ben in de tussentijd naar onze paardenmesthoop gegaan om het personeel bij elkaar te zoeken. Ja, ik had latex handschoenen aan. Ik kom uit de Randstad dus ik ben niet gewend aan dat geglibber in mijn blote handen. Daarbij komt, ik zit ook niet echt voor mijn lol met mijn handen in een mesthoop. 

De paardenmesthoop, een wormenhemel.
De eerste werknemers gevonden.
Dat ziet er gezellig uit.
Schik nu een dun laagje nat papier rond het bloempotje en leg daar wat van het natte stro op. Sommige mensen geven de eerste weken niks anders dan dat aan hun wormen, maar ik heb besloten toch al wat koffiedrab, eierschaal en een verdwaalde spruit toe te voegen. Koffie en eierschaal zijn favoriete etenswaren van de wormen. Leg een kleine hoeveelheid van de kleingemaakte eierschaal en wat koffiedrab op het stro. Hier kan weer een laagje stro bovenop en eventueel nog wat papier. Ik heb zelf wat mest van de mesthoop toegevoegd omdat de wormen daar per slot van rekening ook uit kwamen.

De wormen kruipen hun nieuwe bodem in.
Voeg nu de wormen toe en geef ze de tijd om zelf weg te kruipen. Wormen houden niet van licht, dus laat de bak gewoon even open staan zodat ze vanzelf naar beneden zullen kruipen.

Stap 5: De laatste etages
Zet nu voorzichtig de eerste etage op je begane grond. Wil je nog een verdieping maken, zet hier dan ook weer een potje in en stapel er de 2e etage op. Ben je tevreden, leg dan de deksel op je bovenste verdieping.
Zorg ervoor dat de deksel de emmer niet helemaal afsluit of dat er op een andere manier zuurstof binnen kan komen zonder dat je wormen uit je toren kunnen vallen.

Mijn wormentoren. 
In mijn geval zat er tussen elke verdieping een smalle opening rondom de rand en ik heb de deksel losjes op de bovenste verdieping gelegd. Mijn toren staat beschut zodat deze nooit in de volle zon komt te staan. In de winter zal ik 'm moeten inpakken met jutte zakken en stro of ander isolatiemateriaal. 

Ik had graag donkere emmers gebruikt omdat wormen graag in het donker zitten. Daarom zal ik waarschijnlijk nog een zwart stuk plastic om de toren zetten om zoveel mogelijk licht tegen te houden.

Hoe nu verder?
Het liefst laat je de wormen de eerste week met rust. Daarna kun je eens gaan kijken hoe het er voor staat op je begane grond. Kijk gelijk of er al wat vocht in je kelder is gelopen en verwijder dat. In mijn post "Kleine Wormentoren: Theorie" lees je hier meer over. Ook kan je eventueel nog wat gft-afval toevoegen. 
Als de wormen zo goed als alles voeding op de begane grond hebben omgezet ga je op de 1e etage verder met het neerleggen van voeding. De wormen zullen op een gegeven moment zelf een verdieping omhoog klimmen. Als je je begane grond vervolgens leeg wilt maken haal je deze onder de 1e etage vandaan, maak je 'm leeg en plaats je deze emmer weer bovenaan. In het proces zakken de verdiepingen dus telkens om vervolgens weer bovenop gestapeld te worden.

Ik wens je heel veel plezier met het bouwen en onderhouden van je wormentoren! Lees mijn post "Kleine Wormentoren: Theorie" nog een keertje door of raadpleeg google eens. Er is echt genoeg te vinden over het fenomeen "wormentorens". Mocht je op- of aanmerkingen hebben, laat dan gerust een reactie achter.

Kleine Wormentoren: Theorie

Een paar weken geleden kwam ik op het Moestuinforum de term "Wormentoren" tegen. Nieuwsgierig geworden dankzij het forum ben ik op zoek gegaan naar artikelen over wormencompost en foto's van wormentorens. Ik kwam er al snel achter dat ze ook te koop zijn, maar dat ze niet goedkoop zijn.
Na nog wat speurwerk wist ik een aantal voorbeelden van doe-het-zelf-wormentorens bij elkaar te sprokkelen en besloot ik zelf ook aan de slag te gaan.
Mijn eerste torentje maakte ik 3 weken geleden van wat oude binnenpotten, een grote emmer en waterplantenkorfjes. De wormen gingen netjes aan de slag en de eerste wormencompost verscheen in de emmer.
Omdat ik toch liever een systeem met meerdere bakken op elkaar wilde maken heb ik vandaag een nieuwe wormentoren gemaakt en deze is meer naar mijn zin. In de volgende post de werkbeschrijving met foto's, zodat je zelf ook aan de slag kunt. Ik heb geen "ideale" wormentoren gemaakt. Zo raad ik aan om donkere emmers te gebruiken in plaats van de witte die ik heb gebruikt. Ik ga je dadelijk uitleggen waarom. Bekijk de post "Kleine Wormentoren: Praktijk" voor de werkbeschrijving.

Mijn wormentoren; niet bijster mooi, wel heel degelijk.
Voor wie: Voor iedereen die ca 0,50m2 ruimte over heeft voor een wormentoren. Heb je een beschut plekje op het balkon? Dan kan ook daar prima een wormentoren staan. Hou er rekening mee dat de toren in de winter op een geïsoleerde plek moet kunnen staan omdat je wormen moeite hebben met lage temperaturen.

Het principe: Compostwormen, zoals ik ze als "gebruiker" noem, zetten allerlei materialen om in een zeer vruchtbare aarde, wormencompost, waarbij ook het nodige vocht ontstaan dat ook zeer rijk aan voedingsstoffen is. De indeling van de toren is te vergelijken met die van een flat. In een toren maak je verschillende verdiepingen die allemaal toegankelijk zijn voor de wormen. In theorie zou het zo moeten zijn dat de wormen beginnen op de begane grond en zelf een verdieping omhoog verhuizen als ze klaar zijn met het omzetten van het materiaal op een verdieping. Of dit bij mij ook zo gaat werken weet ik uiteraard nog niet, maar ik hou je op de hoogte. Het vocht dat vrijkomt bij dit proces kan via de gaten in de bodems van de verschillende lagen naar beneden lopen en wordt opgevangen in de kelder. Is de inhoud van je begane grond omgezet in wormencompost? Dan haal je deze verdieping er tussenuit, leeg je 'm en gaat deze vervolgens helemaal bovenop. Je begane grond wordt dus de zolder en je 1e etage is nu begane grond geworden.
En dit kan zo eindeloos doorgaan!

De opbrengst: Wormencompost dus! Zeer vruchtbaar en bijzonder geschikt voor de (biologische) moestuin. Wormencompost wordt sneller door de plantenwortels opgenomen dan bijvoorbeeld dierlijke mest.
Naast de compost levert de toren ook vocht, opgevangen in de kelder, dat je in een 1:10 verdunning als rijke plantenvoeding kunt gebruiken.

Het personeel: Ongeveer een kilo wormen (tijgerwormen bijvoorbeeld). Enig respect is op zijn plaats, want deze werknemers klagen niet, werken dag en nacht en geven je gratis en voor niks een prachtig eindproduct.
Ze hebben wel hun voorkeuren. Zo zitten ze graag zo donker mogelijk en vinden ze het lekker als de omgeving broeierig vochtig is (vanaf 18 graden voelen ze zich helemaal op hun gemak). Uiteraard sluit je de toren niet hermetisch af, want ook wormen hebben zuurstof nodig. Verder houden ze dan misschien van vochtig, maar drijfnat is ook niet de bedoeling. Leeg de kelder dan ook regelmatig en giet het vocht als je het nog niet wilt gebruiken in een fles.
De wormen zullen zich alleen voortplanten als ze genoeg voeding en ruimte hebben. Is daar te weinig van, dan zal het aantal wormen zelfs afnemen. Toch moet je niet teveel voedsel per keer toevoegen. Als er ca 500gr materiaal voor de wormen ligt geef dan pas nieuw voedsel als het oude materiaal bijna geheel omgezet is. Volg je gevoel in het vinden van de juiste balans.
Wormen zijn te vinden in- en rond de composthoop en bijvoorbeeld mestplaatsen. De "gewone" regenworm is minder geschikt. Geen wormenvindplaatsen in de buurt? Vraag bij een sportviswinkel, dierenwinkel of fouragezaak naar een kilo "compostwormen" en je hebt voor weinig geld direct de benodigde werknemers in huis.

Het voedsel: De wormen zijn niet kieskeurig. Ze eten papier (wel graag onbedrukt), stro, eierschalen, groente- en fruitafval (zelfs gekookt, maar graag met mate, net als citrusvruchten), papieren theezakjes, koffiedrab en ga zo maar door. Geef geen grote stukken voedsel, zoals de stronk van de broccoli, tenzij je die in kleine stukjes hakt.

Tot zover de theorie, morgen een uitgebreide werkbeschrijving voor het bouwen van je toren!

zondag 15 april 2012

Over de Lijsten

De lijsten links in het scherm, waarin ik bijhoud welke planten en bomen ik in de tuin heb (en eventueel zaden van heb liggen), zijn nog lang niet compleet. Het is nogal veel werk, vandaar. Ze zullen stukje bij beetje aangevuld worden!

zaterdag 14 april 2012

Verticaal Tuinieren: Tipsy Pots Tower

Het zogenaamde "verticaal tuinieren" is momenteel enorm populair. Niet zo vreemd als je je bedenkt dat je op die manier zelfs op een klein balkon een uitgebreide kruidentuin kunt aanleggen of in een minuscuul achtertuintje   verschillende gewassen kunt opkweken.
Ook voor mensen die gezegend zijn met meer ruimte kan verticaal tuinieren uitkomst bieden. Bijvoorbeeld om een kale muur aan te kleden of optimaal gebruik te maken van een schutting die op het zuiden staat.

De kant-en-klare verticale "minigardens" kennen we inmiddels wel (en voor wie er nog nooit van heeft gehoord, hierbij een foto). Handig en degelijk zijn ze absoluut, maar als je, net als ik, wat meer van een nonchalante uitstraling houdt zijn ze vaak toch wat strak en saai.

Een voorbeeld van een verticale minigarden.
Daarom ben ik op zoek gegaan naar originelere manieren om de hoogte in te kunnen tuinieren. Vaak zelf te maken van oude materialen, en daardoor aanzienlijk goedkoper dan de kant-en-klare oplossing uit het tuincentrum.  Omdat ik zoveel leuke ideeën tegenkwam lijkt het me wel zo handig om per post één "ontwerp" te behandelen.

Allereerst, op mijn to-do-list bovenaan, de Tipsy Pots Tower. Met een stok/buis en oude bloempotten maak je een pottentoren met een zogenaamd topsy turvy effect. Heel goed bruikbaar voor bijvoorbeeld kruiden en aardbeien, maar ook heel leuk met Spaanse margrieten, violen of hanggeraniums. Klik onder de foto voor de (Engelstalige) uitleg en maak zo je eigen toren.

Tipsy Pots Tower van Gardens and Crafts

De variant van Nine is Fine
Met kunststof potten.
Door John Deere Mom.
Door Stephanie.

Meer leuke ideeën volgen in toekomstige posts!

donderdag 12 april 2012